Leerlingen als roostermakers
Op veel scholen zijn we maar bezig met het oplossen van problemen als: motivatie van jongeren, orde in de klas, verantwoordelijkheid van leerlingen, enzovoort. Docenten werken knetterhard om dit allemaal te managen. We verzinnen steeds nieuwe dingen boven op het schoolsysteem die ervoor zorgen dat de leerlingen iets beter passen in het schoolsysteem. Maar is dit geen symptoombestrijding? Zijn we misschien hard aan het werk om een systeem dat niet meer past in de lucht te houden?
Kunnen we de verantwoordelijkheid écht aan de leerlingen geven?
Veel docenten ervaren stress omdat ze nog zoveel moeten behandelen in de les. De leerlingen zouden deze verantwoordelijkheid moeten voelen, maar de opmerking van de docent: “Jullie moeten die toets maken, ik niet.” lijkt niet te werken. Uiteindelijk gaat de docent toch wel harder werken om alles behandeld te hebben. En terecht, een school wordt financieel afgerekend op z’n prestaties dus vanuit het management zal hier waarschijnlijk op gestuurd worden. Zonder geld geen school.
Maar wat gebeurt er als we de verantwoordelijkheid écht loslaten? Wat gebeurt er als we op een middelbare school heel duidelijk kunnen maken wat je moet kunnen om je diploma te halen en vervolgens is het aan de leerling. Uiteraard laten we de leerling niet los, maar die blijft wel verantwoordelijk. “Willen jullie een voldoende voor aardrijkskunde?” En zo ja: “Hoe gaan jullie dat voor elkaar krijgen?” Als het probleem bij de leerling ligt zal hij manieren gaan zoeken om dit op te lossen. Laat de oude schoolstructuur los en er zullen kleine leergroepjes ontstaan waarin leerlingen om beurten in de rol van leraar worden gezet. Bij moeilijke onderwerpen zullen de leerlingen de docent vragen om een les, die ze vervolgens zelf kunnen organiseren en plannen. Het voordeel van zo’n les ‘op aanvraag’ is dat je je echt geen zorgen hoeft te maken over bijvoorbeeld klassenmanagement!
De organisatie aan de leerlingen over laten, kan dat? Als het niet lukt heeft de leerling hier last van en zal op eigen initiatief met een leervraag komen. De docent kan de leerling coachen, wat is er nodig zodat het wel gaat lukken??
Hoe ziet een school eruit als leerlingen de regie hebben in plaats van de docent die elk uur bepaald waar het over gaat en wat er gedaan moet worden?
Eens doorpraten over dit idee, stuur me een berichtje!
(En ook als je de school niet gelijk helemaal om wil gooien zijn er genoeg kleine interventies waarbij je de verantwoordelijkheid meer aan de leerling kunt geven. Kan het oude lesrooster nog éven behouden worden!)